مصائب غیبت

آثار غیبت امام زمان عج (مدخلی بر نظریه "غیبت جامع")

مصائب غیبت

آثار غیبت امام زمان عج (مدخلی بر نظریه "غیبت جامع")

آیا اعتقاد به قبض رحمت الهی در زمان غیبت (غیبت رحمت) به معنای ناامیدی از رحمت خداوند است؟


یکی از گناهان بزرگ، یاس و ناامیدی و به تعبیری قنوط نسبت به رحمت خداوند است.

قرآن کریم از زبان پیامبر الهی جناب یعقوب چنین نقل می کند که : مایوس از رحمت الله نیستند مگر جماعت کافران...


اگر کسی در زمان غیبت، در حالت انتظار فرج باشد، در حقیقت منتظر ظهور و وسعت گرفتن رحمت خداوند است (1) که با امر شریف ظهور محقق می شود (2)  و چنین فردی مایوس از رحمت خداوند نیست. ولی اگر فرد یا افرادی، ظهور را مساله ای مستبعد بدانند که احتمال وقوع آن نیست یا بسیار کم است، طبیعتا چنین افرادی نسبت به ظهور رحمت الهی، امیدوار نیستند، چون امید نسبت به اموری که احتمال وقوع آن نیست یا بسیار مستبعد است، معنا ندارد...

بنابرین در ظرف قبض رحمت الهی (زمان غیبت)، منتظران ظهور، مایوس از رحمت الهی نیستند.


1. در روایت شریف است که : انتظروا الفرج و لا تیاسوا من روح الله... منتظر فرج باشید و از رحمت الهی (به تحقق فرج) ناامید نگردید.

2. در یکی از توصیفات مرتبط با جریان ظهور در حدیثی چنین آمده: ... و ذلک عند نزول رحمه الله علی العباد...ظهور مقارن است با نزول رحمت الهی بر بندگان.

غیبت دین

یکی از غیبت های مهمی که به تبع غیبت امام معصوم صلوات الله علیه، تحقق می یابد، غیبت دین است... در ماثورات روایی ما در بیان مساله ظهور، از عاملی به نام " ظهور دین" نامبرده شده که نقطه مقابل "غیبت دین " محسوب می شود. 

در دعای وارده برای ظهور از امام معصوم (ع) چنین می خوانیم" اللهم اظهر به دین نبیک صلواتک علیه و آله"... "پروردگارا! به سبب امام زمان عج، دین پیامبرت که درودت بر او و خاندانش باد را ظاهر کن" (زیارت آل یاسین)... 

منظور از ظهور دین، بسط و توسعه و آشکاری و عیانی دین در جانب کمیت و کیفیت است و بنابرین، غیبت دین عبارت است از : قبض و نهانی و حداقلی بودن دین در دو عرصه کمی و کیفی... 

بسته به تعریفی که از دین داریم، تحلیل ما از غیبت دین متفاوت می شود، دین در انگاره ای عبارت است از" جریان ولایت الهی بر روی زمین" به این معنا که سازوکارهای دینی در حوزه های فقه و اخلاق و عقیده، به عنوان مناسک جریان توحید عمل می کنند و تجلی ولایت الله را در در زمینیان رقم می زنند. بنابر این تعریف، غیبت دین به معنای حداقلی بودن و قبض جریان ولایت الهی بر روی زمین است که معلول فقدان ظهور و بسط ید امام (علیه الصلاه و السلام) است....